Bijna-doodervaring, een bijzondere ervaring tijdens een crisissituatie
Ongeveer 4,2% van de bevolking maakt tijdens een levensbedreigende situatie een bijna-doodervaring ofwel NDE mee. Dat komt neer op ongeveer 750.000 mensen. Een NDE kan spontaan ontstaan als iemand in levensgevaar verkeert of buiten bewustzijn is. Na een reanimatie of crisissituatie vertellen patiënten soms over gelijksoortige bijzondere ervaringen die ze tijdens hun bewusteloosheid hebben meegemaakt. Deze ervaringen hebben vaak opvallende kenmerken, zoals het zien van een tunnel, een prachtig licht of levendige kleuren. Soms was er contact met dierbaren of wezens. Tijdens een dergelijke ervaring worden meestal gevoelens van liefde en diepe vrede ervaren. Vaak ontstaan er diepgaande inzichten uit ervaringen vanuit het afgelopen leven. NDE's komen overal ter wereld voor, ongeacht iemands overtuigingen over leven na de dood of religieuze achtergrond. Ook kinderen kunnen kunnen een bijna-doodervaring meemaken.
De bijna-doodervaring wordt doodgezwegen
Hoewel veel mensen een bijna-doodervaring meemaken, wordt er vaak nauwelijks over gesproken. Een bijna-doodervaring wordt door velen als een mystieke en indrukwekkende gebeurtenis ervaren, die moeilijk te bevatten is. Ook de omgeving van de patiënt, inclusief medici, heeft vaak moeite om de ervaring te begrijpen of te erkennen. Dit kan ervoor zorgen dat iemand zich niet durft uit te spreken over wat hij of zij heeft meegemaakt.
Een bijna-doodervaring is meestal intens en soms verwarrend. Het kan je hele leven op zijn kop zetten. Mensen die het meemaken zoeken vaak naar begrip en erkenning voor wat ze hebben ervaren. Vaak brengt een bijna-doodervaring diepgaande veranderingen teweeg in iemands persoonlijkheid en kijk op het leven. Omdat de ervaring zo liefdevol en indrukwekkend kan zijn, kunnen daarna ook gevoelens van verlangen, eenzaamheid of zelfs depressie ontstaan.
Het beter begrijpen en verwerken van een bijna-doodervaring wordt vaak mogelijk door erover te lezen en in gesprek te gaan met lotgenoten. Zij herkennen wat je hebt meegemaakt en begrijpen de impact die zo’n ervaring kan hebben. Lotgenotengroep NDE Midden-Nederland biedt een warm luisterend oor en een veilige plek om je bijna-doodervaring met anderen te delen.
Waarom wordt Bijna-doodervaring NDE genoemd?
De term 'Bijna Dood Ervaring" wordt tegenwoordig afgekort tot de internationale term NDE, wat Nabij-de-doodervaring of Near Death Experiance betekent. Onder de noemer NDE valt ook de spontane NDE, waarbij iemand spontaan een soortgelijke ervaring heeft, maar niet in levensgevaar verkeert. Voorbeelden hiervan zijn het plotseling zien van een visioen of het spontaan ervaren van een uittreding.
De impact en gevolgen van een spontane NDE zijn vergelijkbaar met die van een NDE waarbij iemand wél in een crisistoestand verkeert.
Op deze website gebruiken wij de internationale afkorting NDE.
Wetenschappelijk onderzoek en NDE
Er is veel wetenschappelijk onderzoek naar NDE gedaan.
Cardioloog Pim van Lommel en andere wetenschappers hebben vele jaren onderzoek gedaan naar NDE. Volgens Van Lommel staat het bewustzijn los van het lichaam en betreft de NDE een spirituele ervaring, dit naast de neurologische aspecten die in het lichaam ontstaan bij levensgevaar (The Lancet, 2001). Dit zou kunnen verklaren waarom sommige mensen tijdens een reanimatie de ervaring hadden dat zij boven hun lichaam zweefden en als 'toeschouwer' konden zien hoe zij gereanimeerd werden en daarover achteraf nauwkeurige details konden beschrijven. De gecombineerde benadering, waarin een NDE wordt gezien als een proces dat zowel neurologisch als spiritueel van aard is, wordt ondersteund door vooraanstaande onderzoekers in dit vakgebied, maar niet allemaal.
Zo benadrukt Sam Parnia vooral de neurologische aspecten van een NDE, maar sluit hij een spirituele component niet uit (Parnia et al., Resuscitation, 2014). Bruce Greyson, die aanvankelijk sceptisch stond tegenover spirituele interpretaties, beschrijft in het Journal of Humanistic Psychology hoe bijna-doodervaringen vaak leiden tot diepgaande spirituele veranderingen (Greyson, 2010). Onderzoekers Susan Blackmore en Richard Dawkins hebben in hun onderzoek geen bewijs gevonden dat een NDE een spirituele ervaring is. Daarmee concluderen zij dat de NDE neurologisch verklaarbaar zijn. Het reviewartikel in Frontiers in Human Neuroscience (2016) beschrijft wetenschappelijke discussie en verschillende visies over bewustzijn na klinische dood (Greyson & Stevenson, 2016).
De wetenschappelijke verklaringen rondom NDE zijn wereldwijd nog altijd onderwerp van onderzoek. Wetenschappers hebben verschillende visies over het al dan niet voortbestaan van bewustzijn na klinische dood.
Of de oorzaak van NDE neurologisch, spiritueel, of een combinatie van beide is, één ding is zeker: onderzoeken tonen helder aan dat een NDE diepe indrukken achterlaat en dat het opvallende gevolgen heeft voor de persoonlijke en spirituele ontwikkeling. Bij lotgenotengroep Midden-Nederland ben je welkom met jouw eigen overtuigingen, visie en ervaringen.
NDE of psychose
Een NDE is geen psychose. De wetenschap onderkent 4 duidelijke verschillen tussen een psychose en NDE:
Duur:
Een NDE vindt plaats in een toestand waarin iemand in een trance-achtige staat is of bewusteloos is, zoals tijdens een narcose of coma. De ervaring stopt zodra het bewustzijn terugkeert.
Een psychose vindt plaats terwijl de persoon technisch gezien bij bewustzijn is, al kan de waarneming ernstig verstoord zijn.
Emotie:
Een psychose gaat meestal gepaard met angst en wanen, maar kan soms ook euforisch zijn.
Een bijna-doodervaring is meestal vredig en liefdevol, maar kan soms ook angstig zijn. Angstige NDE’s zijn geen psychoses.
Herkenning:
Een psychose is een toestand waarin het realiteitsbesef verminderd of afwezig is, en iemand eigen ervaringen niet als afwijkend van de werkelijkheid herkent.
Iemand die een NDE meemaakt, herkent deze ervaring als buitengewoon.
Gevolgen:
Een psychose heeft vaak negatieve gevolgen op zowel de korte als de lange termijn, zoals cognitieve, sociale en emotionele problemen.
Een NDE kan aanvankelijk verwarring, heimwee naar de ervaring of depressieve gevoelens oproepen, maar gewoonlijk tot positieve veranderingen op persoonlijk, sociaal, emotioneel en spiritueel vlak, ook als de ervaring aanvankelijk angstig was.
NDE door crisistoestand
Mensen die tijdens een crisistoestand een NDE meemaken, vertellen vaak gelijksoortige ervaringen, zoals een uittreding, een tunnel met helder licht, prachtige kleuren, een sfeer van pure liefde en het ontmoeten van overleden dierbaren. Soms zegt een stem om terug te gaan, omdat het leven op aarde nog niet is volbracht.
Spontane NDE
Een NDE kan spontaan optreden, zonder dat er sprake is van levensgevaar. Dit wordt een spontane NDE genoemd.
Voorbeelden zijn spontane uittreding, visoenen. De impact en gevolgen van een spontane NDE zijn vergelijkbaar met die van een Bijna-doodervaring.
Leven na een bijna-doodervaring
Een NDE is indrukwekkend en heeft gevolgen voor hoe jij je voelt en situaties ervaart. Dit is van invloed op je gedrag en op je relaties.
Na terugkeer uit diepe ervaringen van liefde en verbondenheid kan de wereld kil en grauw aanvoelen. Het terugverlangen kan tot somberheid of zelfs depressie leiden. Dit is meestal tijdelijk.
Veelgestelde vragen
